Chim
Việt Cành Nam
[ Trở Về
] [ Trang
chủ ]
[
Tác
giả ]
|
Nguyên
tác : Yume Juu Ya của Natsumei Soseki
Người
dịch : Quỳnh Chi
|
|
-
Giấc chiêm bao thứ tám -
|
Tôi
vừa bước qua ngưỡng cửa hiệu hớt tóc thì có ba bốn người
khoác áo trắng đồng thanh cất tiếng chào "Xin mời quý khách".
Tôi đứng giữa
hiệu nhìn quanh thì thấy đó là một căn phòng hình vuông.
Cửa sổ mở ra trên hai bức tường, còn hai bức tường còn
lại có treo gương. Tôi đếm được có tất cả sáu tấm
gương.
Tôi đến ngồi
xuống trước một tấm gương ấy. Liền thấydưới mông mềm
như bông. Đó là một chiếc ghế ngồi rất êm ái. Khuôn mặt
của chính mình soi trong gương trông thật đường bệ. Sau
khuôn mặt của mình còn thấy có cửa sổ, rồi một bên là
chấn song ngăn chỗ bàn tính tiền. Bên trong chấn song ấy
không thấy có ai ngồi cả. Trong gương nhìn thấy rõ cả bán
thân từ lưng trở lên, của những người qua đường.
Shotaro dắt một
cô gái đi qua. Shotaro đội một chiếc mũ cói chẳng biết
đã mua từ bao giờ. Cũng không biết hắn đã có bạn gái
từ bao giờ. Hơi khó hiểu đấy. Cả hai đều có vẻ hiu hiu
tự đắc. Tôi còn đang định nhìn cho rõ mặt cô gái, thì
cô đã đi qua mất.
Người bán đậu
phụ vừa thổi kèn rao hàng vừa đi qua. Người ấy áp sát
chiếc kèn vào miệng, phùng mang thổi, hai má phình ra thật
to như thể bị ong đốt. Vì người ấy cứ phùng má mà đi
qua, khiến tôi thắc thỏm lo dùm cho họ. Cứ như thể bị
ong đốt suốt đời !
Lại có cô ả đào
đi tới. Mặt cô còn chưa trát phấn. Búi tóc kiểu Shimada
bị trễ xuống gáy như thể không nằm yên ngay ngắn trên
đầu được. Mặt cô trông còn ngái ngủ, và nhợt nhạt,
đờ đẫn nhìn đến tội nghiệp. Cứ thế mà cô cúi đầu
chào, miệng lẩm bẩm như thể đang nói một câu chào nào
đó, nhưng mãi không thấy bóng người được cô chào hiện
ra trong gương.
Bấy giờ gã đàn
ông to lớn khoác áo trắng tiến đến phía sau lưng tôi, tay
cầm lược và kéo, bắt đầu ngắm nghía mái tóc tôi. Tôi
vuốt chòm râu thưa của mình hỏi:
-Thế nào ? Râu
ria thế này mà tỉa, liệu trông có được không ?
Gã đàn ông khoác
áo trắng vẫn chẳng nói chẳng rằng, dùng chiếc lược màu
hổ phách mà hắn đang cầm trong tay gõ nhẹ lên đầu tôi.
-Chà ! Đầu tóc
tôi thế này, liệu cắt có ra hồn gì không ?
Tôi hỏi gã áo
trắng. Gã chẳng buồn đáp, mà bắt đầu bấm kéo kêu lách
tách.
Tôi đưa mắt nhìn
theo không bỏ sót bất cứ cái cái bóng nào lướt qua trong
gương, nhưng hễ mỗi lần tiếng kéo vang lên là những sợi
tóc đen lao tới đến phát khiếp, khiến tôi phải nhắm nghiền
mắt lại. Thế rồi gã áo trắng bảo:
-Thầy đã xem hiệu
bán cá vàng ở ngoài mặt đường cái chưa?
Tôi bảo chưa xem.
Từ ấy trở đi gã áo trắng im bặt, chỉ mải miết khua kéo
mà thôi. Thế rồi đột nhiên có tiếng kêu hoảng hốt thật
to:
-Nguy hiểm !
Tôi mở bừng mắt
ra, nhìn thấy bánh xe đạp ở phía dưới ống tay áo của
gã áo trắng. Tôi vừa nhìn thấy cái càng xe của chiếc xe
kéo thì đúng lúc đó gã áo trắng dùng hai tay kẹp lấy đầu
tôi mà xoay sang một bên. Tôi không còn trông thấy chiếc xe
đạp và chiếc càng của xe kéo nữa. Lát sau gã áo trắng
vòng sang bên cạnh tôi, bắt đầu hớt tóc chỗ tai tôi. Những
sợi tóc không còn bay trước mặt tôi nữa, bấy giờ tôi
mới yên tâm mở mắt ra. Bây giờ bỗng nghe có tiếng rao ở
gần:
-Bánh dầy hạt
dẻ đây ! Bánh dầy đây ! Bánh dầy đây !
Có tiếng chầy
giã nhỏ cố tình chạm vào thành cối để vừa đánh nhịp
vừa giã gạo nếp. Tôi chỉ được thấy hàng bánh dầy hạt
dẻ lúc còn bé, nên cũng muốn xem thử cho biết cảnh giã
bánh dầy. Nhưng hàng bán bánh dầy hạt dẻ không hề hiện
ra trong gương, mà chỉ nghe thấy tiếng giã bánh dầy.
Tôi cố giương
mắt ra nhìn như soi vào gương. Bây giờ mới thấy phía sau
chấn song ở chỗ bàn tính tiền có một người con gái đã
đến ngồi ở đấy từ lúc nào. Đó là một cô gái cao lớn
nước da hơi tối, lông mày kẻ đậm, tóc búi kiểu lá ngân
hạnh xoay ngược. Cô khoác chiếc áo ngắn tay chần cổ sa
tanh đen, ngồi chống một đầu gối trên chiếu mà đếm từng
tờ giấy bạc hình như là tờ 10 yên. Người con gái với
hàng mi dài rậm che trên đôi mắt, mím đôi môi mỏng dính,
chăm chú nhìn xuống đếm từng tờ giấy bạc. Cô ta đếm
mới nhanh làm sao. Nhưng cô đếm mãi hầu như không bao giờ
ngừng số tiền giấy ấy. Số tiền giấy trên đùi cô ta
độ chừng một trăm tờ, một trăm tờ giấy bạc ấy đếm
đi đếm lại vẫn là một trăm.
Tôi còn đang thừ
người ra, hết nhìn vào mặt người con gái đếm tiền lại
nhìn sang những tờ bạc 10 yên, thì bỗng có tiếng ồm ồm
của gã áo trắng bên tai:
-Nào, bây giờ đi
gội đầu !
Đúng lúc sắp đứng
lên, tôi quay lại nhìn chỗ bàn tính tiền. Thế nhưng sau chấn
song chẳng còn thấy người con gái hay tờ bạc 10 yên nữa.
Tôi trả tiền rồi
bước ra khỏi hiệu. Ở phía bên tay trái cửa ra vào của
hiệu hớt tóc, có xếp năm cái chậu hình bầu dục, trong
chậu có nhiều cá vàng, con thì có đốm, con thì gầy, con
thì béo. Người bán ngồi sau những chậu cá. Người ấy cứ
ngồi yên chống cằm nhìn đăm đăm vào những chậu cá xếp
trước mặt mình, hầu như chẳng để ý đến cảnh qua lại
ồn ào. Tôi đứng chôn chân nhìn người bán cá một lúc.
Nhưng trong lúc tôi nhìn người bán cá, người ấy chẳng hề
nhúc nhích cử động gì cả.
|
-
Giấc chiêm bao thứ chín -
|
Thế
sự bắt đầu có chiều xao xác, như thể chỉ chực xảy ra
chuyện đao binh đến nơi. Bầy ngựa không thắng yên cương
từ trong khói lửa chạy về bất kể ngày đêm, khua vó chạy
lồng lên quanh các tòa dinh thự, khiến bọn giữ ngựa cũng
phải bất kể ngày đêm xúm xít lại cùng nhau lo đuổi bắt.
Thế nhưng trong nhà thì yên lặng như tờ.
Ở nhà có người
mẹ trẻ với đứa con vừa lên ba. Cha đã đi đâu mất rồi.
Cha đã đi đâu ấy lúc nửa đêm vào một tối không trăng.
Từ trong nhà cha đã xỏ chân vào đôi dép rơm, đầu bịt
khăn đen, rồi đi ra khỏi nhà bằng cổng sau. Trong bóng tối,
ánh lửa từ chiếc lồng đèn mẹ cầm trên tay lúc ấy chiếu
một vệt sáng dài hắt lên cây cổ thụ trước hàng cây trồng
làm hàng rào.
Từ đó cha đi biền
biệt không về. Ngày ngày mẹ hỏi đứa con lên ba "Cha đâu
?". Đứa con chẳng nói chẳng rằng. Được ít lâu sau nó
mới biết trả lời rằng "Đằng kia". Mẹ hỏi "Khi
nào cha về ?", đứa con cũng chỉ biết cười đáp "Đằng
kia". Tức thì mẹ cũng cười theo. Thế rồi mẹ ra sức
dậy con không biết bao nhiêu lần câu "Cha về bây giờ."
Nhưng đứa con chỉ nhớ được mỗi chữ "Bây giờ".
Đôi khi mẹ hỏi "Cha ở đâu?", nó cũng đáp "Bây
giờ".
Đêm đến, tứ
bề vắng lặng, mẹ buộc lại đai lưng obi, cài thanh đoản
kiếm cất trong vỏ làm bằng da cá nhám vào giữa mấy vòng
đai lưng, rồi địu con lên lưng bằng một sợi vải chằng
làm địu, rón rén chui qua chiếc cổng nhỏ mà ra khỏi nhà.
Khi nào mẹ cũng đi dép rơm. Có khi đứa con nghe tiếng dép
rơm này mà ngủ thiếp đi trên lưng mẹ.
Mẹ đi về hướng
tây, dọc theo những bức tường bao quanh các dinh thự nhà
quyền quý, xuống hết cái dốc thoai thoải thì có một cây
ngân hạnh. Đến chỗ có cây ngân hạnh này rồi rẽ phải,
và ở tận cuối con đường ấy có một cái cổng đền bằng
đá. Một bên đường là đồng ruộng, bên kia toàn là những
bụi cỏ lá trúc, đi hết đoạn đường ấy là đến cổng
đền. Chui qua cổng đền thì phải qua một khu vườn âm u
toàn những cây tuyết tùng. Tiếp đó là lối đi lát đá dài
khoảng 20 gian (1) tiếp nối với những bậc đá leo lên tòa
điện thờ cổ .
Một dợi dây treo
chuông buông lủng lẳng ở phía trên thùng phước sương bằng
gỗ trải nắng mưa đã bạc mầu xám xịt. Ban ngày thấy cạnh
quả chuông có treo bức hoành phi có viết chữ Đền Hachimangu
(Bát Phiên Cung). Chữ Bát này có hai nét được viết kiểu
cách như hai con chim bồ câu đang quay lại với nhau. Ngoài ra
còn nhiều bức hoành phi khác. Phần lớn khi trong nhà có người
bắn cung tên trúng được vào hồng tâm thì người ta ghi tên
người đã bắn cung tên lên hồng tâm, rồi đem cúng vào đền.
Thỉnh thoảng có người còn cúng cả thanh đại đao.
Mỗi khi mẹ chui
qua cổng đền, trên ngọn cây tuyết tùng có tiếng cú kêu.
Rồi có tiếng lẹp xẹp của đôi dép rơm mỏng dính. Tiếng
dép ấy ngừng lại trước điện thờ. Trước hết là mẹ
rung chuông, rồi mẹ quỳ ngay xuống, vỗ tay cho kêu lên tiếng
rồi chắp tay lại khấn vái. Thường thường đến lúc ấy
cú không còn kêu nữa. Thế là mẹ khấn vái hết sức thành
khẩn cầu xin cho cha được bình yên vô sự. Mẹ nghĩ rằng
chồng mình là võ sĩ nên đến cầu khấn ở đền Hachiman
thờ thần cung tên, thì không đời nào lại không linh nghiệm,
và cứ tâm tâm niệm niệm như thế.
Đứa con thường
hay thức dậy khi nghe tiếng chuông này. Nhìn quanh thấy tối
đen, nó bỗng khóc thét lên trên lưng mẹ. Lúc ấy mẹ vừa
lâm râm khấn vái, vừa lắc lư cả người để dỗ con. Tức
thì có khi con cũng nín ngay, có khi lại khóc thét lên ngằn
ngặt. Dù thế nào thì mẹ cũng không dễ gì được đứng
yên một chỗ.
Khấn vái hồi lâu
cầu xin cho chồng được bình yên vô sự xong rồi, mẹ bèn
tháo sợi dây địu con cho lỏng bớt, làm như thể sắp đặt
con xuống, mà xoay đứa con từ sau lưng ra trước ngực mình,
hai tay bế con mà leo các bậc đá lên đến điện thờ, rồi
thế nào cũng vừa áp má mình vào má con mà bảo "Con ngoan
lắm, hãy ở đây đợi mẹ một lát". Đoạn mẹ tháo sợi
dây địu con ra, buộc một đầu dây vào mình con, còn đầu
kia buộc vào lan can điện thờ. Sau đó mẹ leo xuống các bậc
trước điện thờ để vừa chạy đi chạy lại cho đủ một
trăm lượt trên lối đi lát đá dài hai chục gian (1) trước
điện thờ mà vừa cầu khấn.
Đứa con bị buộc
vào lan can điện thờ chỉ biết quanh quẩn trên hành lang quanh
điện thờ, trong phạm vi chiều dài của sợi dây. Ấy là
những lúc mẹ được thảnh thơi, nhưng hễ con cứ tỉ tê
khóc mãi thì mẹ lại thắc thỏm không yên. Mẹ sẽ vừa khấn
vừa chạy tới chạy lui thật nhanh, nhanh đến nỗi hơi thở
cứ đứt quãng. Có khi bất đắc dĩ mẹ phải bỏ dở nửa
chừng để leo lên điện thờ mà dỗ con, sau đó lại leo xuống,
lại vừa chạy vừa cầu khấn trở lại cho đủ một trăm
lượt..
Nhưng người chồng,
mà mẹ đã khắc khoải lo âu bao đêm không ngủ và cấu khẩn
cho được bình an vô sự , đã bị bọn võ sĩ lang thang không
chủ soái giết chết từ lâu lắm rồi.
Trong mơ tôi đã
được mẹ kể cho nghe câu chuyện buồn này.
(1) Một gian = khoảng
1,8182 m
|
-
Giấc chiêm bao thứ mười -
|
Ken
đến báo tin cho biết Shotaro bị đàn bà bắt đi mất, đến
tối hôm thứ bảy mới thất thểu trở về, bỗng nóng sốt,
phải nằm bẹp dí một chỗ.
Shotaro là một anh
chàng đẹp trai nhất trong xóm, rất mực hiền lành chân chỉ
hạt bột. Anh chàng chỉ có độc một cái thú là đội mũ
cói, chiều chiều ra ngồi trước quán bán trái cây mà ngắm
các bà các cô qua lại. Anh chàng mải mê ngắm nghía mãi không
chán. Ngoài cái thú ấy ra thì chẳng thích gì cho lắm.
Khi không có mấy
ai đi qua, Shotaro không ngắm người qua lại nữa, mà quay sang
ngắm trái cây. Trái cây cũng có nhiều loại. Nào đào, táo,
quả tì bà, rồi chuối, được xếp thật đẹp trong những
chiếc giỏ bầy thành hai dẫy, để khách hàng tới mua có
sẵn mà đem đi. Shotaro ngắm các giỏ này rồi khen đẹp. Lại
còn nói nếu hỏi làm nghề gì thì chỉ thích mở hiệu bán
trái cây. Nói thì nói thế, nhưng Shotaro lại chỉ thích đội
mũ cói mà đi cà lơ phất phơ. Lại có khi thích ngắm nghía
bình phẩm các loại trái cây, như quả bưởi thì khen quả
này màu đẹp nhỉ. Thế nhưng, cho đến nay Shotaro chưa bao
giờ chịu bỏ đồng nào ra để mua trái cây. Tất nhiên là
không có chuyện ăn không trả tiền. Shotaro chỉ toàn khen về
màu sắc.
Một buổi chiều
nọ, có một người đàn bà bất ngờ dừng chân trước quán.
Cô ta có vẻ là người quyền quý ăn mặc sang trọng. Shotaro
rất thích màu áo của cô. Hơn nữa Shotaro còn hết sức ngưỡng
mộ vẻ mặt của cô gái. Shotaro bèn giở chiếc mũ cói quý
hóa của chàng ra mà trịnh trọng cúi chào cô. Đúng lúc ấy,
cô ta trỏ chiếc giỏ xếp trái cây to nhất bảo "Cho tôi
cái này". Shotaro lấy chiếc giỏ ấy đưa cho cô ta ngay
tức khắc. Cô liền khẽ thử nhấc giỏ lên ngắm nghía rồi
nói rằng giỏ nặng quá.
Shotaro vốn ở không
chẳng làm việc gì, lại rất dễ tính, nên đã đáp
"Vậy
thì để tôi đem đến tận nhà cho cô", và rồi cùng người
đàn bà ra khỏi hiệu bán trái cây. Sau đó chẳng thấy Shotaro
trở về nữa.
Dù cho đó là Shotaro
chăng nữa, có ai mà đủng đỉnh rong chơi lâu đến thế cơ
chứ ! Họ hàng thân thích và bè bạn nhớn nhác bảo nhau chắc
là có chuyện gì đấy rồi chứ chẳng phải chơi đâu, thì
được bảy ngày sau, vào buổi tối, thấy Shotaro thất thểu
quay về. Mọi người kéo đến xúm đông xúm đỏ mà hỏi
"Shotaro, mày đi đâu thế ?", Shotaro trả lời rằng mình
đã leo xe điện đi lên núi.
Nghe kể thì chắc
là chuyến xe điện ấy của Shotaro đã đi xa lắm. Theo lời
của Shotaro, họ đã xuống xe ở một chỗ đồng không mông
quạnh, rộng ơi là rộng, nhìn quanh chỉ thấy cỏ mọc xanh
rì. Shotaro cùng với người đàn bà bước đi trên cỏ, thì
bất ngờ đã đến miệng một vực sâu trên vách đá. Bấy
giờ người đàn bà bảo Shotaro hãy nhẩy xuống vực. Nhìn
xuống vực, chỉ thấy vách đá lởm chởm mà chẳng thấy
đáy vực đâu cả. Shotaro lại giở chiếc mũ cói ra lắc đầu
từ chối hai ba lần. Người đàn bà mới bảo hắn rằng "Không
có gan nhảy xuống vực thì sẽ bị lũ lợn đến liếm đấy.
Có chịu được không?" Trần đời Shotaro ghét nhất là
lợn với gã kể truyện tên Kumo emon, nhưng mạng mình vẫn
quý hơn cả, nên Shotaro nhất quyết không nhẩy xuống vực.
Đúng lúc ấy có một con lợn vừa kêu khụt khịt vừa xông
tới. Shotaro không biết làm sao, đành lấy chiếc gậy làm
bằng gỗ cau mà phang vào chóp mũi lợn. Lợn vừa kêu khụt
khịt vừa ngã lộn đầu rơi xuống vực. Shotaro mới thở
phào nhẹ nhõm được một cái, thì lại có một con lợn khác
có cái mũi thật to xông tới đâm bổ vào Shotaro. Bất đắc
dĩ Shotaro lại phải vung gậy lên. Con lợn ấy lại vừa kêu
khụt khịt vừa ngã lăn quay, lộn đầu rơi xuống vực. Thế
rồi lại có một con lợn khác hiện ra. Lúc ấy Shotaro chợt
để ý đưa mắt nhìn về phía xa xa, thì thấy từ đằng xa,
ở cuối cánh đồng cỏ rộng mênh mông xa tắp, có đến hàng
vạn con không sao đếm xuể những lợn là lợn, của một
bầy đàn xếp thành hàng thẳng tắp, nhắm vào Shotaro đang
đứng trên miệng vực sâu này mà vừa kêu khụt khịt vừa
phóng tới. Shotaro táng đởm kinh tâm, nhưng không còn cách
nào hơn, cứ gậy gỗ cau mà phang thật cẩn thận lên chóp
mũi từng con lợn đang tiến lại gần. Lạ một điều là
gậy chỉ mới chạm vào mũi lợn là con nào con nấy ngã lăn
quay ra và rơi tõm xuống đáy vực. Dòm xuống vực thấy bầy
lợn đang rơi chúc đầu xuống thành một hàng dọc, theo nhau
rơi xuống cái vực sâu hút chẳng thấy đáy ở đâu cả.
Shotaro nghĩ đến số lợn mà mình đã đánh rơi xuống vực,
thì cũng thấy kinh hãi về việc làm của chính mình. Thế
nhưng bầy lợn cứ theo nhau mà xông tới không ngừng, như
một đám mây đen có chân, mũi thì khụt khịt kêu vang không
ngớt, đang hùng hục hăm hở đạp cỏ mà xông tới.
Shotaro đã cố đem
hết cả dũng khí ra liên tục phang gậy vào mũi bầy lợn
suốt bảy ngày sáu đêm. Nhưng rồi Shotaro cũng kiệt sức
dần, cánh tay mềm nhũn như miếng thạch nấu bằng khoai kôn-nhắc,
cuối cùng cũng đã bị lợn liếm, và rồi bị rơi tõm xuống
vực sâu.
Ken kể chuyện của
Shotaro đến đây thì bảo "Vì vậy nhìn đàn bà cho lắm vào
cũng không phải là hay ho gì đâu". Tôi cũng nghĩ hắn nói
đúng lắm. Thế nhưng Ken lại bảo muốn có cái mũ cói của
Shotaro.
Shotaro sẽ không
qua khỏi được. Và có lẽ là cái mũ cói sẽ về tay Ken.
Nguyên
tác : Yume Juu Ya của Natsumei Soseki (25/7 - 5/8/1908)
Người
dịch: Quỳnh Chi (30/11/2008)
[
Trang
trước ]