Trong
cuốn sách "What Can I Do? My Path from Climate Despair to Action
- Tôi có thể làm được gì? Con đường dẫn tôi từ Tuyệt
vọng đến Hành động vì Biến đổi Khí hậu", Jane Fonda viết:
"Green New Deal không phải là một chính sách hay một nhóm
chính sách. Green New Deal là một khung-sườn hành động (framework),
một giải pháp tổng hợp, có hệ thống, để đối phó với
nhiều khủng hoảng cùng lúc về khí hậu, về dân chủ và
bình đẳng."
Jane Fonda cùng với Sam
Waterston và Joanna Zhu đã viết bài tóm tắt giải
thích về Green New Deal để diễn giảng trong phong trào "Fire
Drill Fridays - Diễn tập Chữa lửa mỗi Thứ sáu" như sau:
GREEN NEW DEAL - THỎA THUẬN
MỚI MÀU XANH
Green New Deal trình bày chi tiết
các bước tiến mà đất nước chúng ta cần thực hiện để
ngăn chặn những hậu quả nghiêm trọng nhất của biến đổi
khí hậu. Được Dân biểu Alexandria Ocasio-Cortez và Thượng
nghị sĩ Ed Markey đệ trình Quốc hội vào tháng 2 năm 2019,
Green New Deal cảnh báo rằng: để loài người có thể sống
sót và tránh được những thảm họa khí hậu khủng khiếp
trên toàn thế giới, chúng ta phải ngăn chặn đừng để nhiệt
độ toàn cầu tăng quá 1,5 độ C (2,7 độ F) trên mức nhiệt
độ thời tiền-công-nghiệp. Điều này đòi hỏi phải giảm
từ 40 đến 60% lượng khí thải carbon toàn cầu trước năm
2030 — nghĩa là trong vòng một thập kỷ — và sau đó giảm
tiếp xuống thực chất 0 trước năm 2050.
Là quốc gia đã sản xuất
20% lượng khí thải này cho đến năm 2014, Hoa Kỳ cần dẫn
đầu thế giới về việc phải làm này. Chúng ta có vốn và
kỹ thuật, công nghệ để thể hiện cho thế giới thấy cách
biến đổi lối sống của chúng ta thành lối sống lành mạnh
và bền vững cho tất cả mọi người. Green New Deal mô tả
một cuộc vận động trong mười năm để cứu hành tinh này,
trong đó chính phủ tài trợ cho hàng nghìn công việc mới,
được trả lương cao, sẽ mang lại nước sạch và không khí
sạch, cũng như quyền có được thực phẩm lành mạnh và
thiên nhiên, cho tất cả công dân của chúng ta, đồng thời
thiết lập những nguồn năng lượng tái tạo không thải khí
độc, để cung cấp năng lượng cho nền kinh tế của chúng
ta.
Đó là lý do tại sao có cụm
từ "New Deal - Thỏa Thuận Mới" trong tiêu đề là có ý nghĩa.
Để giải quyết những vấn đề lớn ảnh hưởng lên rất
nhiều người đến mức ấy, nỗ lực này sẽ không khác gì
Thỏa Thuận Mới - New Deal vào thời Thế chiến thứ
2, thời điểm cơ cực thảm khốc khi chính phủ liên bang đã
đứng lên đối phó với thách thức của thời đại. Ngày
nay, chúng ta cần đúng mức nỗ lực như vậy để thoát được
thảm họa khí hậu lần này. Green New Deal soi đường cho chúng
ta.
Cũng giống như Thỏa Thuận
Mới - New Deal, Green New Deal - Thỏa Thuận Mới Màu Xanh
lần này bắt đầu với những việc làm mới với điều kiện
tốt; trang bị thêm và nâng cấp các tòa nhà để đạt hiệu
quả năng lượng tối đa; cập nhật phẩm chất và cách bảo
tồn nước dùng; trung hòa rác thải độc hại; và nói chung
là tăng hiệu suất, an toàn, khả năng chi trả, sự thoải
mái cho người dùng và độ bền chắc của sản phẩm. Cũng
giống như các việc làm đã được tạo ra từ New Deal vào
những năm 1930, mọi người sẽ được đào tạo các kỹ năng
cần thiết trong nền kinh tế mới, được tạo ra từ việc
chuyển đổi khỏi các nhiên liệu hóa thạch. Những việc
làm này là ở các địa phương, và những cộng đồng địa
phương sẽ được hưởng lợi từ những thay đổi này. Trong
khi các ngành công nghiệp gây ô nhiễm bị loại bỏ dần,
các ngành công nghiệp bền vững khác sẽ thay thế chúng, thúc
đẩy phát triển kinh tế.
Mà những thay đổi này sẽ
không chỉ xảy ra ở các đô thị mà thôi. Green New Deal cũng
sẽ hợp tác với nông dân và chủ trang trại để loại bỏ
ô nhiễm và khí thải nhà kính khỏi ngành nông nghiệp, bằng
cách đầu tư vào xe hơi, xe buýt và xe tải chạy bằng điện,
máy móc nông trại, và đường sắt cao tốc. Green New Deal hỗ
trợ canh tác gia đình, đầu tư vào cách sử dụng đất đai
một cách bền vững và phục hồi hệ sinh thái tự nhiên,
thông qua các giải pháp công nghệ thấp đã được chứng
minh, nhằm tăng lưu trữ carbon trong đất và tẩy sạch các
khu vất bỏ chất thải độc hại.
Sự thần diệu của Green New
Deal là tính cách bao gồm toàn diện, chứ không chỉ
chú mục vào vấn đề thải khí nhà kính. Các cộng đồng
dễ bị thiệt hại bao gồm người bản địa, cộng đồng
da màu, người lao động nghèo thu nhập thấp, và những người
sống trong các vùng nông thôn, là những nạn nhân chính của
ô nhiễm và việc khai thác tài nguyên thiên nhiên; họ sẽ
là người hưởng lợi nhờ Green New Deal. Chương trình việc
làm của Green New Deal sẽ tập trung chú mục vào các cơ hội
cho người lao động bị ảnh hưởng bởi quá trình chuyển
đổi thoát khỏi nhiên liệu hóa thạch, nhắm đào tạo, và
thúc tiến quyền của tất cả người lao động được tổ
chức thành nghiệp đoàn, bảo đảm thương lượng tập thể,
đồng thời chấm dứt việc chuyển việc làm và ô nhiễm
ra nước ngoài.
Phạm Vũ Thịnh dịch
22 Jan 2021
|