Ba mươi năm xin
trả nợ người, trả nợ một lần em đã bỏ ai
Ba mươi năm xin trả nợ
người, trả nợ một thời em đã phụ ai... *
Theo
lời năn nỉ của người xưa xin được trả nợ tình tôi
thu xếp khăn gói qua với nàng.
Quá tuổi nhi nghĩ thuận mà
còn đòi đi cưới vợ, tôi thấy cũng kỳ kỳ nhưng lũ con
tôi lại nhiệt liệt hưởng ứng. Chúng còn xúi tôi bỏ chúng
lại mà đi cưới vợ. Thời buổi văn minh cũng có khác.
- Ba ơi, sao ba cứ suy nghĩ "goài
zậy", ba " goa" với má Hai, chúng con rất mừng. Ba với má
Hai đã xa nhau gần trọn đời rồi. Ba qua với má hai, má hai
săn sóc cho ba là chúng con an lòng. Ba sẽ vui vẻ khỏe mạnh,
sống lâu và thỉnh thoảng chúng con lại bay qua thăm ba, biết
đâu chừng chúng con sẽ có thêm em trai hay em gái để cưng
đó ba ...
Cô con dâu lớn gốc Cần Thơ
thỏ thẻ.
Chúng nó khôn thấy mồ. Tôi
đi lấy vợ, tôi vui vẻ, chúng an lòng có người phụng dưỡng
bố dùm.
Ok, nhất cử tam tứ tiện,
tôi bay qua Cali ở với nàng, tránh cái lạnh giá làm ê ẩm
mình mẩy của mùa đông xứ lạnh tình không này.
...Hồi đó chúng tôi đang năm
thứ hai đại học dược khoa Sài Gòn. Trường chúng tôi từ
dinh Salan góc đường Công Lý-Hiền Vương đã dọn về đây
từ lâu. Trường tôi chiếm một trong bốn tòa nhà của thành
Cộng- Hòa cũ. Chúng tôi, dược khoa, góc Thống Nhất-Cường
Để, đối diện là đại học Văn Khoa còn ngổn ngang gạch
đá, bên trái là chàng Nông Lâm Súc thoang thoảng mùi bò heo,
và đối diện Nông Lâm Súc là đài truyền hình. Thành Cộng-Hoà,
xưa là nơi đóng quân lữ đòan phòng vệ Tổng thống phủ
gần đó.
Toà nhà chính giữa khu đất
hình chữ nhật có ba tầng lầu với nhiều phòng, để làm
phòng học và phòng thí nghiệm. Phòng thí nghiệm hóa hữu
cơ do thầy Tạo trông nom thì nằm ở cuối góc sân bên tay
mặt. Phòng này chiếm một chỗ riêng rẽ vì nơi đây sản
xuất ra nhiều chất hữu cơ cần có một chỗ thoáng khí để
bốc mùi những lúc chúng tôi làm thí nghiệm. Làm thành chữ
T với tòa nhà lớn là một giảng đường lớn, nơi đây chúng
tôi có cours hoá vô cơ và hóa hữu cơ với thầy Tô Đồng
và thầy Chu Phạm Ngọc Sơn. Thầy Sơn là giáo sư bên đại
học Khoa Học. Thầy rất bận bên khoa học nên để có thì
giờ giảng cho chúng tôi, thầy phải dậy sớm và lũ học
trò còn ngáp ngủ phải tỉnh ngủ ngay khi trông thấy chiếc
áo sơ mi màu hồng của thầy. Thường màu hồng chỉ dành
cho con gái và thầy Sơn có lẽ là người duy nhất được
cô cho mặc áo màu hồng đi dạy học. Các thầy dậy năm thứ
nhất, thứ hai hầu như toàn là thầy trẻ mới tốt nghiệp
ở Mỹ về. Trẻ nhất là thầy Tô Đồng phụ trách hóa vô
cơ, thầy trắng như sữa và trẻ như thư sinh chưa ra trường.
Không hiểu thầy có run trước đám sinh viên mà nhiều cô
đẹp như mơ không, chỉ thấy khi hết giờ là thầy hấp tấp
ra về không ngó ngang, liếc dọc.
Hệ thống đại học mới tiếp
thu từ Pháp chịu ảnh hưởng của Tây nên còn phong kiến,
giảng đường lớn bao giờ cũng có một ông planton túc trực,
chỉ để xóa bảng trong và sau giờ dậy....
Năm thứ hai chúng tôi có thực
tập hóa hữu cơ. Sau khi thi lý thuyết chúng tôi phải thi thực
tập để tìm ra ít nhất 3 trong 5 chất của một dung dịch
pha sẵn bằng các thử nghiệm đã học qua.
Chỉ còn năm phút là hết giờ
là tôi vẫn chưa xác định được 3 corps tối thiểu trong
5 corps chứa trong dung dịch. Hai corps đầu, thử nghiệm chính
xác, còn lại ba tôi rất phân vân vì kết quả thử nghiệm
không rõ ràng. Nếu viết cả hai tức là bốn nhưng nếu tôi
sai 1 thì do có điểm âm (negatif) nên tôi chỉ còn có hai (một
đúng trừ một sai là zero), như vậy là không đủ 9 điểm
tối thiểu để đậu.
- Lấy cọng đồng!
Tố Miên thi bên cạnh đã xong
từ lâu thấy tôi bối rối nên nhắc khẽ. Như người vớ
được phao tôi vội vàng nhúng que đồng vào ngay dung dịch.
Phản ứng rõ ràng. Tôi đậu thực tập hóa và đậu lên lớp
ngay kỳ đầu có đèn măng sông (mention assez- bien tức đậu
bình thứ) và từ đó tôi quen Miên
- Cảm ơn chị nếu không nhờ
chị nhắc thì dám tôi phải ở lại một năm, nhiều khi cái
đơn giản không tìm mà chỉ tìm cái khó khăn mà đi.
Học dược sở dĩ khó vì có
nhiều điều lệ ngặt nghèo. Riêng cái phần lý thuyết đã
là gay cấn. Từ năm thứ hai chúng tôi có tới tám cua (cours)
Một năm có hai học kỳ, mỗi học kỳ có bốn cua nhưng cuối
năm mới thi. Có hai ngày thi viết và thi hai môn trong tám môn
đã học. Mỗi ngày thi viết sẽ có một đại diện thí sinh
lên bốc thăm, lấy một trong bốn môn đã học, bốc nhằm
môn nào thì giáo sư dạy môn đó sẽ ra đề. Vấn đề học
tủ ít khi xảy ra vì không biết tủ nào mà khiêng về. Chúng
tôi có 8 cours, mỗi cua dài cỡ 300- 400 trang quay roneo, nên vị
chi là 3000-4000 trang để học và phải học vì sau khi thi đậu
hai môn thi viết thì sáu môn còn lại phải vào vấn đáp.
Nhiều môn lý thuyết còn có thực hành. Thực hành cũng có
phần lý thuyết của thực hành, ngắn dễ học dễ nhớ nhưng
phần thực tập thì gay cấn do có điểm âm. Trúng 1, trật
1 thì ăn zero nên phải cẩn thận. Môn hóa hữu cơ của thầy
Sơn tuy là lý thuyết nhưng thầy cũng cho điểm âm. Nhiều
khi thi xong ra về thơ thới hân hoan đâu biết là thầy trừ
tới trừ lui hết cả điểm. Lý do các thầy đưa ra là nghề
thuốc không được nhầm lẫn vì nhầm có thể làm chết người.
Học hành khó khăn như vậy nên bước vào năm thứ hai là
chúng tôi cắm đầu cắm cổ vào gạo bài, học quá xá, học
để có gạo mà ăn. Than ôi, ở cái tuổi đáng lẽ được
yêu đương lãng mạn, được anh theo Ngọ về, được đứng
ngẩn trông vời áo tiểu thư... thì những vần thơ lại giành
cho các ông bạn ở trường đối diện, Đại học Văn khoa.
Đôi lúc có thoáng rung động với em đi dịu dàng bờ vai em
nhỏ thì chồng cua dầy cộm sẵn sàng đè bẹp con tim chưa
kịp thổn thức. Tất nhiên cũng có vài người gồng mình
chia động từ yêu mà khi đã bắt đầu chia động từ yêu
thì cũng bắt buộc phải chia các động từ khác như tôi nhớ,
em giận, anh hờn, chúng ta ghen v...v... Trời sinh ra tôi vốn
dĩ không thông minh lắm nên đành chia các động từ cần cù
mà bù lại, ác nỗi cái người ơn, người bạn dễ thương
của tôi cứ làm tim tôi đập sai nhịp mỗi lần tôi thấy
nàng
Tố Miên ơi hỡi
Tố Miên
Dáng em thấp thoáng bước
tiên dịu dàng
Khiến anh cứ mãi mơ màng
Bài học không thuộc áo
choàng rất bươm
(áo rách do vẩy acid vào khi
làm thực tập).
Tôi không thực thi nổi tam khoan:
khoan yêu, khoan cưới vợ, khoan có con vì cái khoan đầu rất
là khó. Khoan yêu? đố ai cấm được tình yêu dù biết yêu
là phiền phức. Ừ thì yêu cũng làm cho lòng mình lâng lâng,
tim mình thổn thức, hồn mình ngất ngây nhưng đổi lại yêu
cũng làm cho mình nhớ, khổ vì nhớ, nhớ thấy mồ, nhớ quên
ăn, nhớ quên ngủ, nhớ đờ đẫn, nhớ tới học bài không
vô:
Em là dòng chữ viết
Nằm giữa lòng trang cua
Nên anh đành chịu thua
Tìm em mà năn nỉ*
Vì vậy tôi phải tìm nàng. Tôi
rất có lý để cầm tay nàng mà nói câu ngộ ái nị vì nếu
tôi chậm trễ sẽ có một kẻ thứ ba nào đó xen vào thì
ô hô ai tai!
Làm sao mà tôi tỏ tình? Theo
nghiên cứu của ai đó thì phải đủ ba điều kiện "đúng"
là "right person, right place, right moment". Wrong một cái thì coi
như rớt. Trước hết tôi tìm cách đổi ngày thực tập để
được ngồi gần bên nàng, xin phép được vẽ mấy con vi
trùng Koch, con Salmonella cho nàng, gỡ lại danh dự của thằng
con trai, cộng thêm cái trò mọn là dành ghế giữ chỗ cho
nàng, cô nàng này ngủ liên miên nên chỉ đến lớp trước
khi giáo sư vào. Tôi rất khôn ngoan dành ghế cho nàng cạnh
tôi, gần cửa ra vào và tất nhiên không ở ngay hàng đầu
để rì rầm nói chuyện: vậy thì " right place". Bạn sẽ nghĩ
là tôi tỏ tình trong lớp bằng cách ghép vào vở nàng một
lá thư xanh? Cũng được thôi nhưng mà chưa "right moment", tỏ
tình như vậy phải chờ ít nhất đến ngày hôm sau. Eo ôi,
24 giờ hồi hộp chờ kết quả còn hơn đi thi. Thi rớt còn
có thể thi kỳ hai, nàng từ chối chỉ còn cách kiếm nàng
khác giống như bị "sortie lat" thì phải chọn ngành khác mà
học. Tuy rằng viết thơ không phải đào lỗ độn thổ khi
bị "Không, không, em không hề yêu anh!" . Thế thì mình phải
thủ thắng mới ra quân, nghĩa là bạn phải tấn công từ
từ để lúc trái thị chín mõm, chỉ việc mang bị ra mà ơí
"thị ơi thị rụng bị bà" . Vậy thì tôi đã tỏ tình với
nàng danh chánh ngôn thuận trong vườn nhà nàng bên khóm hoa
cúc vàng một đêm trung thu...Trong vườn đêm ấy nhiều
trăng quá, trăng trải vàng ra khắp lối đi, hai người bên
nhau đi chậm chậm, đầu tôi dục khẽ "nói mau đi"* và
dưới ánh trăng huyền ảo đó, tôi bắt đầu nắm tay nàng,
nhè nhẹ rồi siết chặt (nàng để yên), tôi kéo nàng áp
sát vào vai tôi, vuốt tóc nàng, rồi nhẹ nhàng ôm nàng, ôm
chặt thêm một tí, rồi khẽ thì thầm vào tai nàng " anh yêu
em, anh yêu Miên". Tỏ tình như vậy là nắm chắc phần thắng.
Đêm trăng đủ sáng để thơ mộng, dịu dàng... Cầm tay, bạn
chớ dại bỏ qua bước đầu quan trọng này. Nếu bị gỡ
tay ra thì mình còn thì giờ trở lại nghiêm trang, lùi ra một
bước, giữ được tình bạn trong sáng dù con tim tan nát...Dĩ
nhiên, Miên của tôi để yên và tựa đầu vào vai tôi cho
tôi nghe nặng nỗi sầu... à không, mùi tóc huyền thơm mùi
chùm kết.
..... Chiến tranh ngày càng ác
liệt khiến bọn con trai chúng tôi bị tổng động viên. Chúng
tôi không được rớt. Trường bộ binh Thủ Đức lúc nào
cũng chờ đợi chúng tôi nếu thi rớt nên tôi và Miên, chúng
tôi hứa với nhau chăm học và ra trường mới làm đám cưới.
Chúng tôi cùng ước mơ một mai khi mùa dứt chiến trinh,
gió mang khúc đàn thanh bình, ta đi tìm thơ muôn hương và lướt
theo muôn trùng sóng* ở Đà Lạt, Vũng Tầu.
...Chúng tôi vừa ra trường.
Tất cả nam dược sĩ đều bị trưng dụng. Không thể coi
cái chết nhẹ như lông hồng nhưng cũng không thể tỏ ra hèn
nhát chúng tôi lên đường nhập ngũ. Miên muốn dùng một
năm chờ đợi đó để đi Pháp học về kỹ nghệ dược phẩm
vì nhà nàng có ý mở một viện bào chế. Đó là những ngày
đen tối nhất đời tôi. Quân trường đổ mồ hôi chiến
trường bớt đổ máu. Các cậu công tử lưng dài trán rộng
bị quay như dế về cả vật chất lẫn tinh thần. Chẳng còn
cơm gà cá gỏi, bánh ngọt ngào, trái cây thơm tho của mẹ
hiền. Không còn ly cà rem lạnh ngọt ngào trong nhà hàng Givral
mát rượi bên người yêu. Chỉ có chiến hào chiến lũy phải
vượt qua. Chúng tôi đói và buồn ngủ. Cơm nhà thầu nấu
với số lượng khổng lồ đâu có ngọt ngào tinh khiết như
bát canh cải xanh của mẹ ở nhà. Ăn vội ăn vàng cho no nhưng
lại đói meo ngay vì bị quần suốt ngày. Miên thường xuyên
viết thơ, những lá thơ màu xanh đầy ấp nhớ thương từ
kinh thành ánh sáng xa xôi vời vợi đâu có bù đắp nổi vòng
tay thương nhớ. Ngày chủ nhật trong khu tiếp tân nhìn bạn
bè có người yêu đến thăm tôi đã tìm một gốc cây mà
khóc thầm.Miên ơi! em có nhớ ngày nào chúng mình cùng lang
thang trong vườn dược thảo nằm cạnh cổng trường. Miên
ơi! anh nhớ em hay mặc áo màu tím hoa cà và khi đó anh đã
gọi em là nàng Solanaceae, đôi khi em mặc áo màu vàng thì anh
lại gọi em là công chúa Chrysanthemum và khi nào em hồi hộp
sợ thi rớt thì anh ăn cắp một vài búp Pasiflora trong vườn
pha trà cho em uống. Miên! lúc nào em cũng ngoan, rất ít khi
hờn dỗi giận hờn để anh tập trung mà học bài cho kỹ.
Miên! lúc nào em cũng săn sóc cho anh nhiều hơn là lo lắng
cho em... Vậy mà sao em nỡ bỏ anh trong lúc khó khăn này?
Tôi đổi ra làm việc ở miền
Trung. Miên đã không trở về như dự tính đã vậy thơ nàng
gởi về lại khuyên tôi quên nàng đi và cưới vợ. Tôi đến
nhà thì ba má anh chị em nàng cũng giấu quanh và giục tôi
lấy vợ. Lấy vợ? Ừ thì lấy! sợ gì mà không lấy, ngu
gì mà chờ mãi một người đã bỏ ra đi. Em phụ tôi một
thời bé dại thơ dại, em ra đi không nhớ gì tôi. Em phụ
tôi một thời trẻ dại, em ra đi quên hết tình tôi..*.
Năm 1977 tôi đi học tập về.
Gia đình Miên đã ra đi từ 1975 và định cư ở Mỹ. Chúng
tôi vượt biên và ghét cái bản mặt mấy thằng phản bội,
đâm sau lưng chiến sĩ, chúng tôi đi Canada. Rút kinh nghiệm
của mình, hai thằng con có bồ là tôi giục lấy vợ ngay khi
ra trường: cưới vợ thì cưới liền tay chớ để lâu ngày
trời cũng tách ra. Như vậy đám cưới chúng đã có đủ mặt
cả cha lẫn mẹ nhưng mẹ chúng qua đời khi chưa kịp có cháu
nội để bồng.
Qua những lần đại hội Y-nha-dược
mà tôi chỉ mới tham dự về sau này tôi biết được Miên
đã ly dị chồng. Cháu gái lớn đã lập gia đình nhưng tôi
đã cố chấp, từ chối không nói chuyện với nàng lần chạm
mặt ở Paris. Tuy vậy Phi Nga, một người bạn thân đã kể
lại nguồn cơn và chúng tôi đã trở lại với nhau sau những
lời năn nỉ:
Ba mươi năm xin trả
nợ người, trả nợ một thời em đã bỏ ai
Ba mươi năm xin trả nợ
dài, trả nợ một thời em đã phụ anh*
...Miên một mình đón tôi ở
phi trường.
- Em biết anh chưa muốn gặp
lại nhiều người lúc này. " Hoa bưởi thơm rồi" .
Tôi mỉm cười " đêm đã khuya".
Đó là kỷ niệm riêng của hai chúng tôi. Đó là những lúc
sau khi học bài chung, chúng tôi đi dạo ngoài vườn và tôi,
bên cạnh giai nhân quên cả ra về thì nàng nhẹ nhắc " Hoa
bưởi thơm rồi" trích từ những câu thơ mà tôi đã rót vào
tai nàng (thơ Xuân Diệu)
Về đến nhà, sau bữa cơm
lãng mạng có nến có hoa, có rượu, có tắm nước nóng, có
không khí mát sau cuộc hành trình tôi thực sự cảm thấy
thoải mái khi được nằm dài trên chiếc giường rộng thơm
mùi hương cũ. Tôi sắp sửa chìm vào giấc ngủ thì có tiếng
gõ cửa phòng. Ối giời ơi! ai đây: một bà già tóc bạc
trong bộ áo ngủ rộng thùng thình, cặp kính lão xệ xuống
mũi:
- Hoa bưởi thơm rồi, anh làm
nhiệm vụ chú rể đi chứ
Tôi ngồi chọc dạy, tỉnh
cả ngủ, hai tay dụi mắt rồi phá lên cười. Phóng một bước,
tôi chụp lấy mái tóc giả của nàng quăng xuống sàn. Miên
ú ớ chỉ vào miệng, há miệng cho tôi rút hàm răng của Dracula.
Hai đứa cười sằng sặc, cười chảy cả nước mắt. Còn
nữa, Miên dơ tay lên cao cho tôi cởi chiếc áo khoác ngoài
lỉnh kỉnh những miếng độn. Bây giờ Miên mới là thực
sự là Miên của tôi
- Em chưa tháo lông mi giả!
Tôi nhắc nàng
- Ờ há, em quên đeo.
Nàng chớp hàng lông mi không
còn dài và rậm rạp như xưa nhưng vẫn xứng đáng che chở
mặt cặp mắt to đang nhìn tôi tinh nghịch
- Em đoán là thế nào anh cũng
có đọc truyện tiếu lâm tả anh chàng đẹp trai động phòng
phải một bà già giầu rất xấu. Anh ta nhìn bà già từ từ
bỏ tóc giả, tháo răng giả, lông mi giả... và cho đến khi
bà già hiện nguyên hình thì anh ta sợ quá, xỉu luôn. Em tính
mang mặt nạ này ra phi trường đón anh nhưng sợ anh xỉu,
hết vía, leo lên máy bay trở về.
- Em thật quá quắt, già đâu
mà còn đùa dai
-
Vậy chứ không có mỹ viện căng da, không có thuốc nhuộm
tóc thì em cũng đâu có khác bà già vừa bước vào phòng.
Tuy vậy anh yên trí đi, em mới chỉ cắt bớt chỗ thừa chữ
chưa độn thêm chỗ thiếu, chỉ hơi xấu một tí nhưng chắc
không sao anh nhỉ... Hoa bưởi thơm rồi.
Miên cười khúc khích và lăn
vào cánh tay tôi đang mở rộng. Tuy vậy tôi vẫn lắc đầu
quầy quậy
- Ba mươi năm em nợ ngọt ngào,
trả nợ một lần chưa hết tình đâu. Ba mươi năm em nợ
quá dài, trả nợ một thời chưa hết tình đau*.
Miên vòng tay qua cổ, hôn tôi:
- Ba mươi lăm vơi
lại được đầy, chờ mãi ngày này, xin chớ dài lâu*...
Tôi dìu nàng theo tiếng nhạc
- Ba mươi năm em trả nợ tình,
trả nợ một lần quên hết tình đau. Ba mươi năm vẫn lại
thuở nào, trả nợ đời này và những đời sau*...
Tôi vẫn ư ử ngâm nga: ta
đợi em từ ba mươi năm, uổng hoa phong nhụy hoài trăng rằm,
đêm nay ân ái vuông tròn mộng, bõ lúc chiêm bao lạnh gối
nằm....* thì Tố Miên bịt miệng, không cho ngâm tiếp bằng
cái hôn nóng bỏng...
*
Bà Sao Khuê đòi ngưng câu chuyện
"happy ending" ở đây. Tôi tự cho là chưa đủ. Quý vị độc
giả chắc hãy còn thắc mắc và vẫn chưa hiểu tại sao Miên
lại phụ tôi và quý ông thì biết thừa thằng phải gió nó
mê Miên, tìm cách chuốc rượu cho nàng say, tặng nàng một
cái bầu khiến nàng phải cắn răng nhận nó làm chồng. Quý
ông còn thắc mắc tương lai của cặp vợ chồng già như thế
nào, tôi có cần phiền quý ông xin toa thuốc không..
Bà Sao Khuê cấm nói tiếp thì
tôi bảo bà ấy rằng:
- Bà có nhớ ngày đi picnic
Y-nha-dược, họ họp nhau kể truyện tiếu lâm, bà xía vô
kể thì bị bà Tiến chê nhạt như nước ốc, chuyện tiếu
lâm phải hơi mặn mặn một tí mới vui.
Sao Khuê trừng mắt:
- Ah! chuyện phòng the nhà nào
cũng có nhưng giới hạn trong phòng đóng kín cửa, còn đây
là bài viết, năm châu bốn biển ngó vào, cấm...
- Bà cho tôi thêm một dòng
thôi nhé
Chẳng cần Sao Khuê đồng ý,
tôi xin cho các bạn hay là từ đó chúng tôi em-em-ét. Lưu ý
không phải là MTS ( maladie transmises sexuellement) đâu. Ai muốn
hiểu sao thì hiểu. Sao Khuê cũng còn đang ngớ mặt:
- Cái gì vậy?
- Thì em em ét (m-m-s). Quý vị
nói tiếng Pháp mà.
Chú thích cho bài viết:
m, m, s là matin, midi, soir hay mardi, mercredi, samedi hay mars, mai,
septembre... Có gì bậy đâu chứ nhưng tôi thích cái nghĩa mà
quý vị đang nghĩ trong đầu đấy. Quý vị nghĩ rất đúng.
Chú thích : những dấu
* mà quý vị thấy trong bài là thơ, nhạc của các thi sĩ,
nhạc sĩ nổi danh được ưa chuộng như Vũ Hoàng Chương, Trịnh
Công Sơn, Phạm thiên Thư mà Sao Khuê kính cẩn xin phép các
tác giả cho Sao Khuê sửa lời cho phù hợp với bài viết.
Sao
Khuê