Jacques
Prévert (1900-1977) là một cái tên không mấy xa lạ đối với
người Việt sành nghe nhạc. Ông được biết đến dưới
cái tên gọi quen thuộc Prévert như là tác giả một bài thơ
nổi tiếng mang tựa đề Les feuilles mortes
được nhạc
sĩ Joseph Kosma đem phổ nhạc. Có thể nói mỗi lần nghe
vọng lên giai điệu bản nhạc, ít ai không khỏi thấy hiện
trong tâm trí, nếu không muốn nói là nhâm nhi câu nhạc này
: " Les feuilles mortes se ramassent à la pelle ". Câu nhạc
trở thành phổ biến đến độ cái tên Prévert được gắn
liền với hình ảnh và câu nhạc kể trên, chẳng khác chi
hình ảnh Thúy Kiều với cây đàn tì bà bên người. Điều
ít ai ngờ là lời của bản nhạc Les feuilles mortes
không
phải lấy ra từ một bài thơ của ông, mà chỉ là ca từ
ông soạn theo một điệu nhạc sẵn có của Kosma dành cho một
kịch vũ ba lê (ballet) tây phương. Nhưng khi lắng nghe giai điệu
để viết lời, Prévert đã bị thu hút bởi những nốt nhạc
quyến rũ của giai điệu nói lên nỗi buồn thầm kín nhưng
nồng nàn đằm thắm của nhân vật chính Diégo, trước cái
chết bi thảm của người yêu Malou bi chồng bắn chết vì
ghen tuông. Và Prévert đã mượn giai điệu và soạn lời làm
thành bản nhạc nền cho cuốn phim Les portes de la nuit
do chính ông viết kịch bản, như đã được đề cập trong
bài viết Mùa lá rụng và được phổ biến
trên một số diễn đàn mạng cách đây không lâu. Sự thành
công của bản nhạc, một phần do giai điệu quyến rũ, phần
khác do ca từ mang nhiều chất thơ, nên đã khiến nhiều người
tưởng rằng ca từ của Les feuilles mortes là một bài
thơ của Prévert được J. Kosma đem phổ nhạc. Để đánh tan
ngộ nhận, chúng tôi đã lắng nghe bản Les feuilles mortes
qua
trình diễn của nhiều ca sĩ tài danh (*) và sau khi đọc kỹ
toàn bộ ca từ Prévert, tôi tưởng như lý giải được phần
nào, theo cảm nhận chủ quan, cái ma lực quyến rũ của ca
từ khiến bản văn được xếp vào loại bài thơ bất hủ.
Nhưng trước khi đi vào lý giải ngộ nhận, xin ghi lại toàn
bộ lời ca Prévert soạn theo giai điệu của Kosma như dưới
đây :
Les Feuilles
mortes
(Texte intégral)
Oh ! Je voudrais tant
que tu te souviennes
des jours heureux
où nous étions amis
En ce temps-là la
vie était plus belle
et le soleil plus
brûlant qu'aujourd'hui
[5] Les feuilles mortes
se ramassent à la pelle
Tu vois je n'ai pas
oublié...
Les feuilles mortes
se ramassent à la pelle
les souvenirs et les
regrets aussi
et le vent du nord
les emporte
[10] dans la nuit
froide de l'oubli
Tu vois je n'ai pas
oublié
la chanson que tu
me chantais
C'est une chanson qui
nous ressemble
Toi qui m'aimais
[15] et je t'aimais
Et nous vivions tous
deux ensemble
toi qui m'aimais
et que j'aimais
(*)
Mais la vie sépare
ceux qui s'aiment
[20] tout doucement
sans faire de bruit
et la mer efface sur
le sable
les pas des amants
désunis
Les feuilles mortes
se ramassent à la pelle
[25] les souvenirs
et les regrets aussi
Mais mon amour silencieux
et fidèle
sourit toujours et
remercie la vie
Je t'aimais tant tu
étais si jolie
Comment veux-tu que
je t'oublie
[30] En ce temps-là
la vie était plus belle
et le soleil plus
brûlant qu'aujourd'hui
Tu étais ma plus
douce amie...
Mais je n'ai que faire
des regrets
Et la chanson que
tu chantais
[35] toujours toujours
je l'entendrais
C'est une chanson qui
nous ressemble
Toi qui m'aimais
et je t'aimais
Et nous vivions tous
deux ensemble
[40] toi qui m'aimais
et que j'aimais
(*)
Mais la vie sépare
ceux qui s'aiment
tout doucement
sans faire de bruits
[45] et la mer efface
sur le sable
les pas des amants
désunis .
(Jacques PREVERT : Œuvres
complètes Tome II – Textes inédits pp. 785-786, Bibliothèque de
la Pléïade, Editions Gallimard 1966)
Prévert avait écrit
dans un manuscrit (Ms 3) : " Toi qui m'aimais moi qui t'aimais " avant
de s'arrêter à cette version définitive " et que j'aimais
". (op. cit. pp 190-191). Ce choix a-t-il un sens ?
Mới nhìn vào hình
thức trình bày, ta có thể nghĩ rằng bài thơ (cứ tạm gọi
là bài thơ đi) được phân ra làm bốn đoản khúc. Thực ra
chi có ba đoản khúc thôi, vi đoản khúc hai và đoản khúc
bốn chỉ là một, với lời lẽ được lập đi lập lại
làm điệp khúc.
Trước hết là
đoản khúc một, với bốn câu mở đầu như sau :
Oh !
je voudrais tant que tu te souviennes(1)
Des jours heureux
où nous étions amis (2)
En ce temps-là
la vie était plus belle (3)
Et le soleil phus
brûlant
qu'aujourd'hui.(4)
Điều đập ngay vào
mắt người đọc là thán từ Oh! bật lên như
một tiếng nấc nghẹn ngào để khai mở cho toàn bản nhạc.
Sang câu 2, (des jours heureux où nous étions amis)
chúng ta không khỏi phần nào bỡ ngỡ khi thấy Prévert viết
amis
thay
cho amants là từ hầu như ta đều gặp trong các bài thơ
trữ tình nói về bất cứ câu chuyện tình nào. Lý do tưởng
cũng dễ hiểu thôi, amants nói lên một liên hệ tình
cảm mặn nồng gắn bó hơn là amis. Nhưng mặn nồng
đó thể có chỉ là một đam mê giai đoạn. Người tình đã
có lúc cùng ta yêu nhau thắm thiết, yêu nhau ra riết, yêu nhau
hết biết (trời trăng là gì). Nhưng sau khi đã được cùng
ta qua cơn mê rồi, biết đâu lại chẳng có một ngày người
tình bỏ ta đi như con sông dài, để ta một mình ở
lại khiến cuộc đời bỗng thấy xanh rêu.
Từ amis ,trái lại, nói lên một gắn bó keo sơn bền
vững. Amis không đồng nghĩa với camarades
trong
tiếng Pháp, cũng như bạn hữu không đồng nghĩa với
bạn
bè trong tiếng Việt. Bạn hữu nói lên sự gắn bó do tâm
đầu ý hợp, hiểu được lòng nhau hơn nhờ trải qua nhiều
thử thách. Bạn hữu ở đây có thể coi như tương đương
với bạn đời hay bạn tri kỷ. Bạn bè để chỉ một sự
liên kết có tính cách giai đoạn đua đòi thời thượng hay
tưởng cùng chung một lý tưởng đấu tranh. Chơi với nhau
một hòi tưởng thân thiết lắm. Ai ngờ chỉ sau một thời
gian thấy chán nhau, có khi còn ghét nhau hoặc tìm cách thanh
toán nhau là đằng khác. Vậy từ amis Prévert dùng ở
đây là để nói lên mối liên hệ tình cảm bền vững, cũng
như khi ta nói người " bạn đời " hay người " bạn tri kỷ
" của tôi. Giả dụ, nếu muốn nói về những kỷ niệm của
một cuộc tình đổ vỡ, có thể Prévert đã viết như sau
để bày tỏ sự trách móc:
Hélas
! Je voudrais tant que tu te souviennes
Des jours heureux
où nous étions amants
(Em hỡi
! Anh ước mấy em còn nhớ lại
Những ngày vui
hai đứa mình thắm thiết yêu nhau.
Và toàn bài thơ, do
đó, sẽ hướng ta theo một nội dung ý nghĩa khác. Bởi vậy
từ amis Prévert dùng ở đây, là có dụng ý để nới
lên sự gắn bó chung thủy.
Sang đến hai câu
ba và bốn :
En ce
temps-là la vie était plus belle (3)
et le soleil plus
brûlant
qu'aujourd'hui (4).
Hai câu kế tiếp này
là để nhắc nhở những kỷ niệm đẹp của cái thời hai
người còn được sông bên nhau. Câu ba có thể chỉ là một
câu nói bình thường trong cuộc sống hàng ngày ; nhưng nhờ
vào cụm từ " En ce temps-là ", tương đương với cụm
từ " thuở ấy " hay " ngày xửa, ngày xưa ", nên chúng lại
mang chất thơ bỏi nói lên sự ngậm ngùi luyến tiếc một
hoàng kim thời đại nay thuộc về dĩ vãng. Trong câu bốn,
chỉ nội chữ " brûlant " cũng làm tôi phải nhức đầu,
loay hoay mãi không biết dịch ra sao. Phải chi Prévert viết
" plus rayonnant " hay " plus radieux ", thì tôi có thể dịch thành
"và mặt trời cũng huy hoàng hay rạng rỡ hơn
bây giờ ". Và tôi tin rằng dịch như vậy không khó khăn
gì, nghe quen tai và thích hợp hơn. Nhưng dịch như vậy tôi
e là muốn sửa lời Prévert. Tôi tin rằng không phải
Prévert không biết tới hai chữ " rayonnant " hay " radieux " ;
nhưng vì chúng được quen sử dụng nên trở thành lối mòn
khuôn sáo. Cuối cùng tôi đành tạm dịch, chỉ tạm dịch
thôi, từ brûlant ra thành
rực đỏ, vì theo cảm
nhận của tôi, Prévert chọn từ " brûlant " là có dụng ý
hẳn hòi. Ông không dùng từ " brûlant " để " mô tả " mặt
trời. Trái lại, dụng ý của ông là mượn hình
tượng " brûlant " ghép với " soleil " để nói lên
nỗi đam mê nồng thăm của đôi tình nhân ; cũng như từ "
Amis
" nói lên sự đồng tâm đồng cảm của hai tâm hồn .
Nếu bài thơ mở
đầu bằng tiếng kêu than ngậm ngùi tiếc nuối (Oh !), phải
chờ sang tới câu (5) ta mới biết thủ phạm gây ra nỗi xúc
động : Đó là một cảnh thu. Mùa thu. Ôi, mùa thu ! Mùa của
gió heo may thổi về kéo theo những chiếc lá vàng lượn bay
trong gió. Mùa của gợi nhớ tình yêu và kỷ niệm. Mùa chọn
lọc của các tao nhân mặc khách để rung lên tiếng tơ lòng
mà sáng tác ra những áng văn, thơ tuyệt tác. Thử hỏi có
mấy ai lại mát giây mát địa đi tìm cảm hứng trước đống
lá vàng xơ xác được người phu quét đường vun thành đống
trên vỉa hè ? Vậy mà Prévert lại viết ra câu Les feuilles
mortes se ramassent à la pelle (5) để làm leimotiv hay câu nhạc
chủ đề cho cuốn phim mang tựa đề Les portes de la nuit do
ông soạn kịch bản. Không phải vì ông muốn tránh né những
hình ảnh thơ mộng gợi cảm, nhưng dễ trở thành khuôn sáo.
Mà cũng chẳng phải ông muốn đi tìm cái dị hợm sáng tạo.
Lý do hình ảnh tầm thường của câu 5 này thực ra rất đơn
giản : Prévert không làm thơ cho người đời đọc. Ông
chỉ muốn bộc lộ tâm trạng trung thực, sống thực của
người trong cuộc. Người trong cuộc đây là Diégo, một
cựu kháng chiến quân, chứ không phải một thi sĩ. Bởi vậy
Diégo không biết ngắm cảnh lá vàng rơi để rung đùi xuất
khẩu thành thơ. Nhưng cảnh đống lá úa xơ xác tả tơi được
vun thành đống như một nấm mộ hoang ấy, đã làm Diégo nhớ
tới người yêu đang phải một mình nằm trong ngôi mộ lạnh
lẽo nên mới bật lên tiếng than Ôi ! như một
tiếng nấc nghẹn ngào. Và niềm thương cảm mãnh liệt đến
độ Diégo đắm chìm trong mơ mộng, tưởng như đang được
tâm tình với người yêu. Đó chính là ý nghĩa của động
từ " voir " ở thì hiện tại (temps présent) trong câu (6) :
Tu vois,
je n' ai pas oublié...(6)
Cái tài hoa của Prévert
chính là chỗ đó. Là đã chọn một hình ảnh tầm thường,
vô vị để nói về mùa thu ; nhưng lại đóng khung hình ảnh
đó trong một câu văn cô đọng, nhưng hàm súc, ý vị, đa
tầng, đa nghĩa đem lại cho nó một sức mê hoặc lạ thường.
Câu văn được lập lại ba lần, nhưng không phải là một
hình ảnh cứng nhắc chỉ đem lại một cảm xúc đơn điệu.
Trái lại, mỗi lần được gợi lên, hình ảnh đó lại có
tác dụng khác nhau, khơi động cảm xúc khác nhau tùy theo từng
người. Thậm chí ngay cả với Diégo, nó cũng đánh dấu một
chuyển biến tâm tư nơi nhân vật.
Lân xuất hiện
đầu tiên, nó đã khiên Diégo bật lên tiếng nấc nghẹn ngào
Oh
! vì thương cảm. Liền sau đó, hình tượng đống lá úa vun
thành đống được lập lại lần thứ hai ở dòng 7. Nhưng
lần lập lại này là để nói lên tác động vô hiệu của
nó trước thái độ hầu như vô cảm của khách qua đường.
Để nắm được sự khác biệt, ta cần lồng hình ảnh " đống
lá úa " trong ngữ cảnh của toàn bộ các dòng sau đây
:
Les feuilles
mortes se ramassent à la pelle(7)
les souvenirs et
les regrets aussi (8)
et le vent du nord
les emporte (9)
dans la nuit froide
de l'oubli (10)
Cùng một hình ảnh
được gợi lên chỉ cách nhau có một hàng, lần đầu nó
làm Diégo liên tưởng tới người yêu Malou đang nằm một
mình trong ngôi mộ lạnh lẽo, khiến anh ta xúc động phải
bật lên tiếng nấc nghẹn ngào. Nhưng khi lập lại lần hai,
chỉ cách một hàng, hình ảnh đó chỉ còn là một đống
xác lá tầm thường vô vị với khách qua đường dửng dưng.
Số phận của đống lá úa đó là chờ để được gió bấc
cuốn đi, cũng như những bài thơ nói về mùa thu và kỷ niệm
được chuyền tay người này qua người khác, nhưng chẳng
bao lâu rồi cũng rơi vào quên lãng. Với Díego lại không phải
thế, cũng chỉ là đống lá úa vô tri bất động, nhưng lại
làm sống dạy bản nhạc kỷ niệm yêu đương từng được
Malou hát cho nghe. Đó là ý nghĩa của hai câu độc thoại nội
tâm :
Tu vois
je n'ai pas oublié (11)
la chanson que
tu me chantais (12)
Vậy là, chỉ bằng
một hình ảnh quen thuộc tầm thường, Prévert đã đem lại
cho câu nhạc một sức quyến hút bất thường khiến mỗi
lần nghe giai điệu vọng lên, là hầu như hình tượng Les
feuilles mortes se ramassent à la pelle lại hiện lên tâm trí
người nghe. Bởi vậy nhiều người đã lầm tưởng đó là
câu điệp khúc. Thực ra đoản khúc với những hàng chữ sau
đây mới là điệp khúc:
C'est une
chanson qui nous ressemble (13)
Toi qui m'aimais
(14)
et je t'aimais
(15)
Et nous vivions
tous deux ensemble (16)
toi qui m'aimais
(17)
et que j'aimais
.18)
Mais la vie sépare
ceux qui s'aiment (19)
tout doucement
(20)
sans faire de bruits
(21)
et la mer efface
sur le sable (22)
les pas des amants
désunis. (23)
Là điệp khúc, bởi
vì đoản khúc được lập lại hai lần, mỗi lần đều với
lời lẽ và ý nhạc tương tự. (d.13 – d.23 và d. 36 -46). Là
điệp khúc, tiếp đến, vì nó cho ta biết sơ lược về câu
chuyện tình giữa Malou và Diégo. Câu chuyện tình đó gồm
hai giai đoạn qua hai phần của điệp khúc. Phần đầu gồm
sáu hàng (13-18) cho biết nhờ vào bản nhạc kỷ niệm hai người
đã được sống hạnh phúc những giờ đằm thắm yêu đương.
Tình yêu say đắm nồng nàn ấy, không được diễn tả bằng
những lời lẽ hoa mỹ hay cường điệu. Trái lại, độc nhất
chỉ có động từ aimer được lập đi lập lại bốn
lần. Đó là một động từ quen thuộc sẵn sàng được thốt
ra bởi bất cứ ai, vào bất cứ lúc nào. Quen thuộc đến
độ nó trở thành một loại ngôn từ điếm thúi (termes
prostitués) như mấy chữ
tự do, dân chủ, độc lập, hùng
cường, yêu nước, thương nòi... Là ngôn từ điếm thúi
bởi vì các từ này, nghĩa vốn thanh cao đã bị một số chính
trị gia lõi đời, một vài nhà bình luận chuyên nghiệp, hay
một số nhân vật đầu cơ chính trị, lấy việc thành lập
tổ chức đấu tranh làm business, hoặc gây tranh cãi ồn ào
để chứng minh sự tồn tại
(chứ không phải sự
hiện hữu)
của mình. Và họ không ngần ngại khai thác
ý nghĩa thanh cao của các từ ngữ trên khiến chúng trở nên
hoen ố chẳng khác gì thân phận của Thúy Kiều bị đám Sở
Khanh, Tú Bà xô đẩy vào chốn thanh lâu cả. Nhưng với ai
đã yêu và được sống với hạnh phúc tình yêu chân thực,
thì động từ aimer được lập đi lập lại như thế,
lại chứa chan ý nghĩa và mang nhiều chất thơ như mấy tiếng
bi bô đầu đời của đứa trẻ học nói.
Bên cạnh cách sử
dụng từ aimer đó, ta cũng không nên bỏ qua một sửa
đổi của Prévert trong bản thảo chót, đó là ông đã viết
ở dòng 18 " et que j'aimais " thay vì " et je t'aimais
" như ở dòng 16 . Sửa đổi này, thoạt nhìn có vẻ chẳng
có gì quan trọng cho lắm. Ngay đến các ca sĩ tài danh khi trình
bày, cũng thường hát theo thói quen "et je t'aimais " thay
vì " et que j'aimais ", và vẫn được thính giả
nhiệt liệt vỗ tay tán thưởng. Có lẽ cũng vì thế mà khi
lên trình diễn, hầu hết các ca sĩ thường chỉ lấy lời
ca của đoản khúc một và điệp khúc, mà bỏ qua đoản khúc
ba. Tôi cho rằng đây là một sự lơ là đáng tiếc. Đáng
tiếc, bởi vai trò không kém quan trọng của đoản khúc này
trong toàn bộ lời ca. Có nghe hết đoản khúc ba dưới đây,
ta mới thưởng thức được ý vi đặc sắc các hình ảnh
Prévert chọn để diễn tả tâm tình của Diégo :
Les feuilles
mortes se ramassent à la pelle (24)
les souvenirset
les regrets aussi. (25)
Mais mon
amour silencieux et fidèle (26)
sourit toujours
et remercie la vie. (27)
Je t'aimais tant
tu était si jolie (28)
Comment veux-tu
que je t'oublie (29)
En ce temps-là
la vie était si belle (30)
et le soleil plus
brûlant qu'aujourd'hui(31)
Tu étais ma plus
douce amie 32)
Mais je n'ai que
faire des regrets (33)
Et la chanson que
tu me chantais (34)
toujours toujours
je l'entendrais.(35)
Mở đầu cho đoản
khúc này là hai câu :
Les feuilles
mortes se ramassent à la pelle (6),
les souvenirs et
les regrets aussi(7)
được lập lại thêm
lần nữa. Nhưng thay vì
et le vent
du nord les emporte (8)
dans la nuit froide
de l'oubli (9)
như ở đoản khúc
một, ta lại có :
Mais mon
amour silencieux et fidèle(26)
Sourit toujours
et remercie la vie.(27)
Hai câu sau này được
mở đầu băng chữ
Mais
cùng với những tĩnh từ silencieux,
fidèle và động từ sourit, remercie kế tiếp cho thấy
những kỷ niệm Malou làm sống dậy nơi Diégo không phải chỉ
là những kỷ niệm do cảnh đẹp mùa thu gợi nhớ. Trái lại,
mặc dù là nạn nhân của một hành động trả thù độc ác,
nhưng vẻ đẹp dịu hiền cùng với bản tình ca Malou dành
riêng cho Diégo, đã khiến mỗi lần nghe vọng lên giai điệu
là một lần Diégo được sống lại hạnh phúc của thời
yêu đương bên cạnh Malou. Đó là ý nghĩa của những câu
chót của đoản khúc ba. Có chú ý tới đoản khúc này, cũng
như phần còn lại của toàn bộ lời ca, ta mới cảm nhận
được cái ý vị và tài hoa của Prévert khi ông chọn hình
ảnh những làn sóng biển tràn lên bãi cát làm biểu tượng
cho mối tình son sắt của Diégo với Malou. Dấu chân in của
những cặp tình nhân trên bãi cát, đều bị sóng biển xóa
đi, cũng như những kỷ niệm một thời yêu đương nơi người
đời, rồi cũng chìm trong quên lãng như đống xác lá khô
chờ được gió bấc cuốn đi. Nhưng với Diégo, hình ảnh
sóng biển trên bãi cát lại mang một ý nghĩa biểu tượng
khác. Nếu những lớp sóng liên tục đổ lên bãi cát xóa
dần mọi vết chân đi, thì tiếng sóng rạt rào là tiếng
hát thì thầm của người yêu để giúp Diégo được nghe thức
dậy những kỷ niệm đẹp của thời sống hạnh phúc bên
Malou. Đó là ý nghĩa của hai câu :
Et la chanson
que tu me chantais (34)
toujours toujours
je l'entendrais. (35)
Ở hai câu này, không
chỉ có ý mà còn nhịp điệu nhẹ nhàng nữa, đặc biệt
là hai chữ toujour toujours
trở đi trở lại như tiếng
sóng rì rào khiến Diégo có cảm giác được nghe tiếng hát
thì thầm muôn thuở của người yêu.
Không ít người
có thói quen làm thơ, viết văn để tạo ảo giác cho mình
và ru ngủ người khác bằng những mỹ từ khuôn sáo và hình
ảnh đánh bóng cuộc đời. Prévert không làm thơ. Ông chỉ
viết lời cho bản nhạc làm nền cho cuốn phim về một cuộc
tình dang dở. Một câu chuyện tình cũng như hàng trăm câu
chuyện tình khác ở đời. Bởi vậy hình ảnh gợi lên chẳng
có gì đặc biệt, nếu không muốn nói còn nhàm chán, tẻ
nhạt thuộc về đời sống hàng ngày. Nhưng chính những hình
ảnh tầm thường vô vị ấy đã cho thấy nỗi buồn thầm
lặng cũng như nguồn an ủi của người trong cuộc. Cái tài
hoa của Prévert là ở chỗ đó. Không phải bằng chất liệu
đắt giá để dựng lên những khu biệt thự hoành tráng, nhưng
rặt một khuôn mẫu. Trái lại, khi viết lời ca cho một giai
điệu của Kosma, ông chỉ dùng chất liệu sơ khai thuộc loại
đất thó để dựng lên môt túp lều lý tưởng cho hai trái
tim vàng. Túp lều lý tưởng ở chỗ, chỉ bằng từ ngữ và
hình ảnh thuộc về đời sống hàng ngày, nhưng với tài năng
chọn từ, sắp câu, phân đoản khúc, ông đã đem lại cho
lời ca một nội dung tình cảm ra khỏi khuôn mẫu sáo mòn
: tiếng thì thầm riêng tư sống thực, chân thực của người
trong cuộc. Có lẽ nhờ vào kỹ thuật truyền đạt theo mỹ
học biểu tượng hay thi phái tượng trưng ấy, mà mỗi ca
từ của ông đều chan chứa chất thơ theo đúng nghĩa thơ,
khiến người đời đã lầm tưởng ca từ Les feuilles mortes
là một bài thơ tuyệt tác được đem ra phổ nhạc.
Nguyễn
Bảo Hưng
(*) Quí vị nào muốn
nghe lại bản nhạc " Les feuilles mortes " qua kỹ thuật
trình bày điêu luyện của nhiều ca sĩ tài danh khác nhau, mà
không muốn mất công tìm kiếm trên Youtube, xin mời vào diễn
đàn mạng Long Hồ - Vĩnh Long :
https://longhovinhlong.blogspost.com
Kiếm bài " Jacques
Prévert với Les Feuilles Mortes ", quí vị sẽ được lần lượt
nghe bản nhạc này qua trình diễn của nhiều ca sĩ thời danh
khác nhau như Cora Vaucaire, người đã lăng xê bản nhạc, Yves
Montand, Doris Day. Bên cạnh đó, ta còn có dịp được tài năng
của hai ca sĩ với kỹ thuật trình bày điêu luyện, mà ngay
giới sành nghe nhạc người Việt cũng ít biết đến. Đó
là Philippe Jaroussky với giọng ca opéra sẽ hát đày đủ toàn
bộ ca từ Les feuilles mortes. Tiếp đến là nữ ca sĩ người
Hòa Lan Laura Fygi, mà tên tuổi chắc còn xa lạ với cộng đồng
người Việt. Phải có nghe hai ca sĩ này trình bày ta mới có
cơ hội thưởng thức tài năng của họ.
MÙA LÁ RỤNG
Ồi ! anh ước mấy
em còn nhớ được
những ngày hạnh
phúc hai đứa sống bầu bạn bên nhau
Thuở ấy cuộc
đời mới đẹp làm sao
và mặt trời cũng
rực đỏ hơn bây giờ
[5] Lá úa rụng
tả tơi được vun thành đống
Em thấy đó anh
có bao giờ quên...
Lá úa rụng rơi
được vun thành đống
bao kỷ niệm bao
tiếc nuối cũng vậy thôi
để gió bấc lạnh
lùng tới cuốn đi
[10] đem vùi sâu
vào vùng lãng quên âm u giá buốt
Nhưng em hỡi anh
làm sao quên được
khúc nhạc tình
em vẫn hát anh nghe
Đó là một bản
tình ca như chuyện hai đứa mình
Em yêu anh
[15] và anh cũng
yêu em
Và chúng ta đã
vui sống bên nhau
em đã yêu anh
và là người
anh yêu
Nhưng cuộc đời
lại thường chia đôi ngả
[20] nhẹ nhàng
êm thấm
âm thầm lặng
lẽ
như sóng biển
xóa dần trên bãi cát
dấu chân in của
những đôi lứa bị phân ly.
Lá úa rụng rơi
được vun thành đống
[25] như bao kỷ
niệm như bao tiếc nuối
Nhưng mối tình
chung thủy anh hằng ấp ủ
vẫn nở nụ cuời
để anh biết yêu đời
Anh yêu em tha thiết
vì em quá đẹp
Làm sao anh quên
được, hỡi em yêu !
[30] Thuở ấy cuộc
đời mới đẹp làm sao
và mặt trời cũng
rực đỏ hơn bây giờ
Em hỡi, người
bạn dịu hiền nhất đời anh...
Những tiếc nuối
anh đâu cần biết
Bản nhạc ấy
một lần anh nghe em hát
[35] còn vang vọng
mãi mãi trong anh
Đó là một bản
tình ca như chuyện hai đứa mình
Em yêu anh
và anh cũng yêu
em
Và chúng ta đã
vui sống bên nhau
[40] em đã yêu
anh
và là người
anh yêu
Nhưng cuộc đời
lại thường chia đôi ngả
nhẹ nhàng êm thấm
âm thầm lặng
lẽ
[45] như sóng biển
xóa dần trên bãi cát
Dấu chân in của
những đôi lứa bị phân ly.
( Nguyễn Bảo
Hưng chuyển ngữ)
|